مقدمه:
استرکوآت ها، یک دسته از ترکیبات آمونیوم چهار ظرفیتی (چهارتایی) با پیوندهای استری هستند. این مواد به دلیل کاربردشان در نرم کننده های حوله و لباس شناخته شده اند. در این مقاله قصد داریم، تاریخچه و کاربردهای استرکوآت ها را به عنوان یکی از اجزای کلیدی، در محصولات پاک کننده سازگار با محیط زیست بررسی کنیم.
اولین آمونیوم چهار ظرفیتی (quats) در اوایل قرن بیستم سنتز شد. این ترکیبات، به دلیل توانایی تخریب و ایجاد اختلال در دیواره سلولی باکتری ها، به طور گسترده به عنوان عامل ضد عفونی کننده مورد استفاده قرار می گرفتند. اصطلاح ” استرکوآت” به طور معمول برای توصیف خانواده ای از سورفکتانت های کاتیونی استفاده می شود. در سال 1977، استرکوآت هایی بر پایه تری اتانول آمین (TEA) برای استفاده در نرم کننده های البسه به ثبت رسیدند.
نرم کننده های لباس، ترکیبات مایعی هستند که به ماشین های لباسشویی در هنگام فرایند آبکشی اضافه می شوند. این محصولات، علاوه بر ایجاد لطافت و افزایش طول عمر البسه، باعث کاهش تجمع الکتریسیته ساکن می شوند. اولین نرم کننده های پارچه در اوایل قرن بیستم در صنعت نساجی تولید شدند و پس از مدتی به بازار تجاری راه پیدا کردند. محبوبیت این محصولات در دهه های بعد به طور چشمگیری افزایش یافت، زیرا فرمولاسیون های جدید تولیدکنندگان ویژگی هایی مانند نرمی و لطافت بیشتر و رایحه های خوشایندتری را دارا بودند.
دسته بندی استرکوآت ها:
استرکوآت هایی که از آلکانول آمیدها و اسیدهای چرب ساخته می شدند به مونو استرکوآت ها، دی استرکوآت ها و تری استرکوآت ها تقسیم می شدند. این دسته بندی با توجه آلکانول آمین و استوکیومتری واکنش می باشد.
ویژگی ها و مزایا:
- ویژگی های فیزیکی:
بیشتر استرکوآت ها مواد جامدی هستند که نقطه ذوب مشخصی ندارند اما وقتی در معرض حرارت قرار می گیرند، تجزیه می شوند. بیشتر مونو استرکوآت ها، حلالیت خوبی در آب دارند. دی استرکوآت ها و تری استرکوآت ها معمولا حلالیت کمتری در آب دارند، خواص فیزیکی جامد، با افزایش میزان رطوبت تغییر می کند.
- خاصیت ضد الکتریسته ساکن:
سورفکتانت های کاتیونیک به عنوان عامل ضدالکتریسیته ساکن، با ایجاد تعادل بار الکتریکی در پارچه ها، از چسبیدن پارچه ها به پوست و جذب گرد و غبار جلوگیری می کنند. این مواد ارزشمند با کاهش الکتریسیته ساکن، اتوکشی را آسان می کنند.
- زیست تخریب پذیر و دوستدار محیط زیست:
در سال های اخیر پژوهش های بسیاری درباره استرکوآت ها و تاثیر آنها بر روی محیط زیست صورت گرفته است. سرعت بالای تجزیه این مواد در محیط زیست، ماندگاری آن ها را در محیط زیست کاهش می دهد. بسیاری از استرکوآت ها از مواد اولیه زیستی تجدید پذیر ساخته می شوند. افزایش آگاهی مصرف کنندگان در مورد مسائل زیست محیطی و شیمی سبز باعث افزایش استفاده از مواد اولیه شیمیایی دوستدار محیط زیست و تهیه شده از منابع تجدید پذیر شده است.
شرکت دانش بنیان پدیده شیمی جم دو استرکوآت ایراسافت V18 و استرکوآت O18 را تولید می کند.
بیس (آسیلوکسی اتیل) هیدروکسی اتیل متیل آمونیوم متوسولفات (ایراسافت V18):
ایراسافت V18، به عنوان یک سورفکتانت کاتیونی با کف کم شناخته می شود. این ماده ازرشمند به دلیل داشتن ویژگی های مهمی نظیر نرم کنندگی خوب، تسهیل جذب دوباره آب و کمک به اتوکشی آسان بسیار پرکاربرد می باشد. این ماده نقش مهم و کلیدی در نرم کننده های حوله و لباس دارد و در صنعت نساجی با طیف وسیعی از غلظت ها مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر این، این ماده با دیگر مواد اولیه مورد استفاده در این صنعت مانند سورفکتانت ها، روغن ها و سیلیکون ها سازگاری بسیار خوبی دارد. ایراسافت V18، در دمای اتاق (25 درجه سانتیگراد) به شکل خمیر می باشد اما در دمای 45 درجه سانتیگراد به مایع تبدیل می شود.
بیس (آسیلوکسی اتیل) هیدروکسی اتیل متیل آمونیوم متوسولفات بر پایه اولئیک (ایراسافت O18):
ایراسافت O18 یک سورفکتانت کاتیونیک با کف کم بر پایه اولئیک اسید می باشد. این ماده خواص بسیار مهمی مانند نرم کنندگی، تسهیل جذب دوباره آب و کمک به اتوکشی آسان را دارد. این ماده به عنوان ماده اصلی نرم کننده حوله و لباس در نرم کننده ها و صنایع نساجی مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از این ماده به دلیل فرم فیزیکی آن (مایع) آسان است و نیاز به فرایند ذوب و گرمخانه ندارد.
شرکت دانش بنیان پدیده شیمی جم به عنوان یکی از برترین قطب‌های تولید کننده و خرید و فروش مواد اولیه شیمیایی در کشور، دو نوع استرکوآت ایراسافت V18 و ایراسافت O18 را تولید و عرضه می‌نماید. شما می‌توانید جهت ثبت سفارش یا درخواست نمونه با کارشناسان شرکت در ارتباط باشید.
منابع:
