نقش حیاتی pH در فرمولاسیون محصولات آرایشی و مراقبت شخصی
فهرست مطالب
pH در محصولات آرایشی و بهداشتی، یک عامل حیاتی برای حفظ سلامت و تعادل پوست است، زیرا تأثیر مستقیمی بر کارایی مواد فعال، پایداری فرمولاسیون (مانند امولسیون‌ها و نگهدارنده‌ها) و همچنین ویژگی‌های حسی محصول دارد. با تنظیم دقیق pH، می‌توان از تحریکات پوستی جلوگیری کرده و اثربخشی و عمر مفید محصول را تضمین کرد.
pH یکی از پارامترهای کلیدی در محصولات آرایشی و مراقبت شخصی می باشد و از مرحله فرمولاسیون محصول تا ارزیابی تأثیر فرمول بر روی پوست، مورد توجه قرار می گیرد. مقدار pH سطح پوست، به عنوان یکی از شاخص های مهم سلامت پوست در نظر گرفته می شود.در این مقاله به صورت کامل در مورد تاثیر PHدر محصولات آرایشی می پردازیم.
pH محصولات آرایشی و بهداشتی و تأثیر آن بر سلامت و تعادل پوست
مطالعات نشان داده‌اند که pH پوست بسته به جنسیت، سن و ناحیه‌ی بدن می تواند تفاوت قابل توجهی داشته باشد. معمولاً pH پوست در زنان کمی بالاتر و حدود ۴٫۹ است، در حالی که در مردان این مقدار حدود ۴٫۷ می باشد. همچنین، نوزادان به‌طور متوسط دارای pH بالاتری در حدود ۶٫۵ هستند.
همانطور که اشاره شد، نواحی مختلف بدن دارای مقادیر متفاوتی از pH هستند و به طور کلی پذیرفته شده است که استفاده از یک محصول آرایشی می تواند تأثیر چشمگیری بر pH پوست بگذارد. برای مثال، تحقیقات نشان داده‌اند که میان pH یک شوینده بدن و میزان تأثیر آن بر ویژگی های سطح پوست رابطه‌ی مستقیمی وجود دارد.
در جوانان مستعد آکنه (Acne-prone young adults)، شستشوی صورت با شوینده ای قلیایی باعث واکنش التهابی بیشتری نسبت به استفاده از شوینده اسیدی شده است. از سوی دیگر، شستشوی مکرر پوست با شوینده‌ای اسیدی مثلاً با pH حدود ۵٫۵ که مشابه pH طبیعی پوست در بزرگسالان است، موجب افزایش pH تعادلی سطح پوست می شود. البته، این تغییر به مراتب کمتر از تغییری است که توسط صابون های قلیایی ایجاد می شود.
بیشتر بخوانید: اهمیت pH در شوینده‌های لباس| 5 نقش کلیدی و مهم
نقش pH محصولات آرایشی در امولسیون ها
پایداری یک امولسیون، هدف اصلی فرمولاتورهای محصولات آرایشی و مراقبت شخصی است. با این حال، اهمیت pH در محصولات آرایشی و بهداشتی و نقش آن در طراحی شرایط مناسب برای ایجاد امولسیون و حفظ پایداری آن در طول زمان، اغلب به طور کامل مورد توجه قرار نمی گیرد. در یک مطالعه مشخص شد، اکثر صابون‌ها و شامپوهای رایج، دارای سطح pH خارج از محدوده طبیعی پوست و مو هستند. صابون ها عمدتاً دارای pH بین ۹ تا ۱۰ و شامپوها بین ۶ تا ۷ بودند.
تاثیر pH محصولات آرایش بهداشتی در پایداری میکروبیولوژیکی
بسیاری از نگهدارنده ها به عنوان مواد اولیه آرایشی و بهداشتی به pH حساس هستند. pH در محصولات آرایشی و بهداشتی می تواند بر عملکرد نگهدارنده ها تاثیر داشته باشد. برخی از نگهدارنده ها ممکن است نرخ تجزیه‌ی وابسته به pH داشته باشند، در حالی که برخی دیگر، اگرچه ظاهراً پایدار به نظر می رسند، ممکن است در محدوده های خاصی از pH کمتر مؤثر باشند. از جمله نمونه های این گروه می توان به اسید سوربیک و اسید بنزوئیک اشاره کرد. همچنین پارابن ها در برخی فرمولاسیون های قلیایی به دلیل میزان تفکیک (Dissociation) غیرموثر هستند. به همین ترتیب، تقویت کننده های نگهدارنده مانند 1,2-دیول ها در سطوح pH پایین تر عملکرد بهتری دارند.
pH پایین محیط نامناسب تری برای رشد باکتری ها ایجاد می کند. به طور کلی، رشد میکروبی در محدوده pH بین ۶ تا ۸ بهینه است و خارج از این بازه، نرخ رشد کاهش می یابد. اکثر باکتری های شناخته شده مانند اشریشیا کولی (Escherichia coli) و استافیلوکوک (Staphylococcus) در شرایط اسیدی عملکرد مناسبی ندارند.
pH در محصولات آرایشی و بهداشتی و تاثیر بر ویسکوزیته
شامپو باید به اندازه‌ای ویسکوز (غلیظ) باشد که هنگام ریختن در دست پیش از استفاده، از دست نریزد، اما در هنگام استفاده، ویسکوزیته آن باید به حدی کاهش یابد که به خوبی روی مو و پوست سر پخش شود. روش های مختلفی برای افزایش ویسکوزیته شامپو وجود دارد. بسیاری از سیستم های سورفکتانت با افزودن الکترولیت هایی مانند سدیم کلراید ویسکوزیته را افزایش می دهند.
در بسیاری موارد، تنها افزودن نمک کافی نیست. pH نیز می تواند شکل و اندازه‌ی میسل ها را تحت تأثیر قرار دهد. در سورفکتانت های آمفوتریک مانند کوکامیدوپروپیل بتائین که از رایج ترین سورفکتانت های آمفوتریک ثانویه در فرمول شامپو ها هستند، در pH اسیدی، این مولکول ها بار مثبت پیدا کرده و مانند سورفکتانت های کاتیونیک عمل می کنند؛ که این حالت معمولاً با افزایش ویسکوزیته همراه است.
تاثیر بر اثربخشی و عملکرد
در مورد اسیدهای آلی مانند اسید لاکتیک ، انتقال از طریق اپیدرم در pH پایین افزایش می یابد. پایداری مواد فعال نیز می‌تواند تحت تأثیر pH قرار گیرد. اسید آسکوربیک (Ascorbic acid) به دلیل حساسیت به pH، در مقادیر pH کمتر از ۳.۵ پایدارتر است. اسیدهای آلفا هیدروکسی (Alpha hydroxy acids) در pH بسیار پایین به عنوان عوامل جوان سازی پوست عملکرد خوبی دارند، در حالی که عوامل موبر در pH نزدیک به ۱۲ ،کارایی بالایی دارند. میکرومولکول های هیدروژل حساس به pH محصولات آرایشی و بهداشتی می توانند حامل های مؤثر برای انتقال مواد فعال آرایشی مانند آدنوزین (Adenosine) و نیاسینامید (Niacinamide) باشند.
علاوه بر این، عملکرد محصول و ویژگی های حسی آن نیز با مقدار pH ارتباط مستقیم دارد. بخش عمده ای از تعامل میان سورفکتانت ها و نرم کننده ها در شامپو، در چند دهم میلی متر ابتدایی سطح مو رخ می دهد. شامپوهای نرم کننده یا دومنظوره، عامل نرم کننده را بر روی سطح مو قرار می دهند. این نرم کننده ها با خنثی سازی بارهای الکتریکی سطح مو، اصطکاک میان تارهای مو را کاهش داده و باعث می شوند مو راحت تر شانه شود.
شرکت دانش بنیان پدیده شیمی جم تولید کننده مواد اولیه شیمیایی در ایران می باشد.جهت خرید مواد اولیه شوینده، آرایشی و بهداشتی و سایر صنایع با کارشناسان مجموعه با شماره تلفن 02188580000 تماس بگیرید.
نتیجه گیری
اسیدیته و pH درمحصولات آرایشی می تواند عاملی تعیین کننده و حیاتی باشد. مقدار pH یک فرمول، سرنوشت مواد تشکیل‌دهنده، پایداری و اثربخشی محصول را تعیین می کند. در واقع، اثرات pH بسیار زیاد و مهم هستند و برای فرمولاسیون صحیح محصول ضروری هستند.